Avrupa ülkeleri, yüksek güç, kira ve besin fiyatlarının tesiriyle artan hayat maliyetleri nedeniyle grev ve protestolarla karşı karşıya bulunuyor.
Avrupa’da sendikalar, tarihi yüksek enflasyon karşısında daha yüksek fiyat talep ederken, vatandaşlar da hayat maliyetine karşı artan hoşnutsuzluğunu siyasi istikrarı tehdit eden protesto dalgasına döküyor.
Avro Bölgesi’nde, ekimde yıllık enflasyon güç fiyatlarındaki artışın tesiriyle yüzde 10,7’ye ulaşarak kayıtlardaki en yüksek düzeye çıktı.
Yükselen enflasyon karşısında Fransa’da beşerler enflasyona uyumlu maaş artışları talep etmek için sokaklara dökülürken, İngiliz demiryolu çalışanı ve Alman pilotlar, fiyatlar yükselirken daha âlâ fiyat için grev yaptılar.
Avrupalılar, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle güç faturalarının ve besin fiyatlarının arttığına şahitlik ederken, hükümetleri de güç maliyetlerinin baskısı altındaki hane ve şirketlere yardım etmek için gereğince efor göstermemekle suçluyorlar.
Avrupa ülkelerinde kimi grevler ve protestoların detayları ise şöyle:
İSPANYA’DA ŞOVLAR DEVAM EDİYOR
İspanya’da yıl içinde üç sefer ikili hanelere çıkan yüksek enflasyona karşı maaş artışı talebiyle eylül ayından itibaren şovlar düzenleniyor.
İlk olarak memurlar akabinde emekçi sendikaları meydanlara inerek, çalışanların maaş artışının enflasyona nazaran ayarlanmasını, satın alma gücündeki kayıpların engellenmesini istedi. Emsal biçimde emekliler de maaş artışı talebiyle vakit zaman şovlar organize etti.
Maaşların AB ortalamasının yüzde 20 altında olduğunu savunan memurlar, hükümete daha adil maaş artışı davetinde bulunuyor.
İşçi sendikaları da bu vakte kadar yürütülen müzakerelerde maaş artırımı taleplerini kabul etmeyen Endüstriciler ve Patronlar Konfederasyonu’nu (CEOE), “ya artırım ya da çatışma” diyerek, grev ve daha büyük şovlarla tehdit etti.
Ülkede sektörel olarak yürütülen hareketlerde mevcut durumda Vueling hava yolu şirketi ile Renfe demir yolu şirketi çalışanları maaş artışı talebiyle grev yapıyor. Ulaştırma kesimi çalışanları da 14 Kasım’dan itibaren süresiz greve gideceğini açıkladı.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) bilgilerine nazaran İspanya ( yüzde eksi 4,5), Yunanistan’ın ( yüzde eksi 6,9) akabinde AB ülkeleri ortasında satın alma gücünde en yüksek kayba uğrayan ülke olarak 2. sırada bulunuyor.
FRANSA’DA UZUN KUYRUKLAR
Ülkede eylül sonunda petrol şirketleri TotalEnergies ve Esso-ExxonMobil çalışanlarının iş bırakma hareketleriyle toplumsal krize dönüşen grevler, ülkede akaryakıt tedarik problemine yol açmış, bu nedenle ekim ayında istasyonların önünde uzun kuyruklar oluşmuştu.
Başkent Paris’te 16 Ekim’de hayat pahalılığına karşı düzenlenen şova organizatörlere nazaran 140 bin, Paris Emniyet Müdürlüğü’ne nazaran ise 30 bin kişi katılmıştı.
Sendikaların davetiyle ülke genelinde toplu ulaşım, eğitim, sıhhat dahil çok sayıda meslek kümesi 18 Ekim’de grev ilan ederek, enflasyon oranıyla uyumlu maaş artışı talep etmişti.
Paris başta olmak üzere farklı kentlerde farklı mesleklerden çalışanlar maaş artışı talebiyle şov düzenledi. Ülkenin en büyük personel sendikası CGT, ülke genelindeki şovlara 300 bin, Paris’teki şova ise 70 binden fazla kişinin katıldığını açıklarken, İçişleri Bakanlığı bu sayıyı sırasıyla ülke genelinde 107 bin, Paris için 13 bin olarak açıklamıştı.
CGT ve en büyük eğitim çalışanları sendikası “FSU”, enflasyon oranıyla uyumlu maaş artışı talebiyle 10 Kasım için grev davetinde bulunmuştu.
BELÇİKA GREV İÇİN HAZIRLANIYOR
Belçika’daki neredeyse tüm personel sendikaları hayat pahalılığını protesto için 9 Kasım’da grev yapacak. Tıpkı gün çalışanlar şov düzenleyecek.
Sendikaların “eylem günü” ilan ettiği 9 Kasım’da ülkede kamu hizmetlerinde önemli aksama olması, bilhassa toplu ulaşımın durma noktasına gelmesi bekleniyor. Okullar, havalimanları ile birtakım süpermarket zincirlerinde çalışanların da greve katılması planlanıyor.
Grev günü Brüksel Havalimanında uçuşların yarıya yakını yapılamayacak. Charleroi Havalimanı’nda da önemli aksaklık yaşanması öngörülüyor. Tren, otobüs, tramvay ve metro üzere toplu ulaşım araçlarının büyük kısmının de grev gününde çalışmayacağı açıklandı.
Sendikalar bilhassa güç fiyatlarındaki artışa dikkati çekerek hükümetin bir an evvel tedbir almasını talep ediyor.
YUNANİSTAN MAAŞ ARTIŞI TALEBİNDE BULUNACAK
Yunanistan’da, Personel Sendikaları Konfederasyonu (GSEE), Memur Sendikaları Konfederasyonu ADEDY ve Mücadeleci Personel Cephesi’nin (PAME) daveti ile 9 Kasım’da 24 saatlik greve gidilecek.
Grev kapsamında toplu taşıma araçları günün büyük bir kısmında iş bırakırken, başşehir Atina’da taksiler gün boyunca hizmet vermeyecek. Deniz yolları ulaşımı da 24 saat durdurulacak.
Greve basın mensupları da katılacak. Başşehir Atina’da grevle birlikte düzenlenecek aksiyonda artan fiyatlar ve hayat pahalılığına dikkat çekilerek maaşların artırılması talep edilecek.
ALMANYA’DA ÇALIŞANLAR GREVE ÇAĞRILIYOR
Almanya’da sendikalar, yükselen enflasyon karşısında daha yüksek fiyat talep ediyor.
Ekim ayı enflasyonu güç ve besinde yüksek artışların tesiriyle beklentilerin üzerine çıkarak yüzde 10,4 ile yeni bir rekor kırdı.
Geçen hafta 200 binden fazla personel metal ve elektrik sanayilerindeki fabrikalarda kısa müddetli ikaz grevlerine ve protesto aksiyonlarına katıldı. IG Metall sendikası, ülke genelinde fiyatların artırılmasına karşı direnen patronlara kısa periyodik ikaz grevi ve protesto hareketi düzenleyerek karşılık veriyor.
Alman sendikası IG Metal Kueste, salı günü Hamburg’daki Airbus da dahil olmak üzere 15 fabrikada emekçilere greve çağırdı.
Alman hava yolu şirketi Lufthansa, Bağımsız Kabin Çalışanı Tertibi (UFO) sendikası ile kabin çalışanının aylık maaşlarının Ocak 2023’ten itibaren 250 avro, Temmuz 2023’ten itibaren ise yüzde 2,5 artırmak için muahedeye vardı.
Alman araba üreticisi Audi, çalışanlarına kalıcı fiyat artışları yerine bir keze mahsus vergiden muaf ödemeler teklif etmeyi planlıyor.
Yüksek enflasyona karşı hükümet, ‘Enflasyon Primi’ ismi altında şirketlerin çalışanlarına 3 bin avroya kadar prim verilmesine imkan tanıdı.
Öte yandan, Almanya’nın doğusunda, ekim ayında sol ve sağ popülist kümelere mensup binlerce kişi son devirde artan güç ve besin fiyatlarının yanında Rusya-Ukrayna savaşının yol açtığı pahalılık ve olumsuz ekonomik şartlara karşı protesto gösterisi düzenledi.
İNGİLTERE TEPE YAPAN ENFLASYON İLE SARSILDI
Ülkede enflasyon altında teklif edilen maaş artırımları grev kararı aldırdı. Ülkede enflasyon, güç ve besin fiyatları öncülüğünde yükselişini sürdürerek eylülde yıllık yüzde 10,1 ile son 40 yılın doruğuna ulaştı.
Enflasyonun son yılların en yüksek düzeyinde olduğu ülkede, enflasyon altında teklif edilen maaş artırımları nedeniyle son haftalarda farklı dallarda çok sayıda personel sendikası toplu grev kararları aldı.
İş bırakma kararı alanlar ortasında metro çalışanları, otobüs sürücüleri ve UBER şoförleri, öğretmenler, liman emekçileri, ceza avukatları, sıhhat çalışanları, paklık emekçileri, havacılık ve posta servisi çalışanları yer alıyor.
Ülkede bu hafta birtakım demir yolu sendikaları, gelecek haftalarda ise hemşireler greve gitmeye hazırlanıyor.
Grev kararlarının yanı sıra hayat pahalılığı ve kemer sıkma siyasetlerini protesto eden binlerce kişi de başşehir Londra başta olmak üzere ülke genelinde sıklıkla şovlar düzenliyor.