Ressam Bedri Baykam‘ın hayatı, mesleği ve biyografisi merak edildi. Pekala, Bedri Baykam kimdir? Nereli, kaç yaşında, mesleği ne? Bedri Baykam’ın hayatı ve biyografisi hakkında bilgiler nelerdir?
BEDRİ BAYKAM KİMDİR?
Bedri Baykam (1957, Ankara), Türk ressam.
Bedri Baykam 1957 yılında Ankara’da CHP milletvekili Dr. Suphi Baykam ve Yüksek Mimar Mühendis Mutahhar Baykam’ın ikinci çocuğu olarak doğdu. İki yaşında fotoğraf yapmaya başladı. Altı yaşında Ankara, Bern ve Cenevre’de birinci yapıtlarını sergiledi. Şahane çocuk olarak tanımlandığı 1960’lı yıllarda Avrupa ve Amerika’nın birçok sanat merkezinde daima olarak stantlar açtı, büyük ilgi gördü. İstanbul Fransız Lisesi’ne (Papillon) devam eden Bedri Baykam 1975 yılında Paris’e taşındı. 1975-80 yılları ortasında Sorbonne Üniversitesi’nde işletme ve ekonomi tahsili yapan Baykam, bu fakülteden master aldı. Paris’te tıpkı süreç içinde L’Actorat isimli özel okulda aktörlük tahsili de yaptı. Baykam 1970’li yıllar boyunca birebir vakitte Türkiye Şampiyonaları’nda kıymetli dereceler alan bir tenisçi oldu.
1980 yılında ABD’ye taşınan sanatçı, 1984’e kadar California College of Arts and Crafts’de fotoğraf ve sinema eğitimi gördü. 1987 yılına kadar Amerika’da kalan Baykam, bu müddet içinde de San Francisco, New York, İstanbul ve Paris’te birçok stantlar açmaya devam etti. 1987’de atölyesini İstanbul’a taşıyan Baykam, bugüne kadar yarısı memleketler arası olmak üzere 142 ferdî stant açtı, sayısız küme standına katıldı, birçok kısa metrajlı sinema ve görüntü sinemaları çekti, kısa ve uzun metrajlı sinemalarda aktörlük yaptı. Baykam 80’lerde ayrıyeten New York’un çehresini değiştiren graffiti sanatkarlarından biri oldu. 80’lerden itibaren standart hale getirdiği büyük uzunluk işleri, siyaset ve erotizmi çağdaş sanat ortamımıza taşıyan sanatçı, son beş yıldır, yıllardır üzerinde çalıştığı, dijital ve boyasal saydam katmanlar serilerinin uzantısı olarak, tüm dünyada büyük ilgi gören “4D” dört boyutlu işler üretmeye başladı. Birçok standın küratörlüğüne de imza attı. Baykam’ın yayınlanmış 31 kitabı bulunuyor.
Eserleri, Berlin Academie der Künste, Barcelona Picasso Museum, Roland-Garros Museum, Pinacothèque de Paris, Stedelijk Schiedam, Museum der Çağdaşa Salzburg, National Academy of Arts of Ukraine, Osthaus Museum Hagen, Künstlerhaus Bethanien Berlin, Bahrain National Museum, Kunstverein für die Rheinlande und Westfalen üzere müze ve enstitülerde ve Kahire, Venedik, İstanbul ve Buenos Aires Bienallerinde sergilenen sanatçı, tıpkı vakitte Daniel Templon (Paris), Stephen Wirtz (San Francisco), Yahşi Baraz (İstanbul), The Proposition (New York), Gallery Siyah Beyaz (Ankara), E.M. Donahue (New York), Galerie Kuchling (Berlin), Lavignes-Bastille (Paris), Galerie Pages (Genevre), Opera Gallery (Londra), Gloria Delson Contemporary Arts (Los Angeles) üzere galerilerde stantlar açmıştır.
Çağdaş Ömrü Destekleme Derneği ve Atatürkçü Fikir Derneği’nin faal üyelerinden olan sanatçı, tıpkı vakitte UNESCO’ya bağlı Milletlerarası Plastik Sanatlar Dernegi’nin de kurucularından ve hala bu örgütün Türkiye ulusal komitesi lideri. Tıpkı vakitte, 2015 yılında düzenlenen UNESCO resmi partneri International Association of Arka (IAA) 18. Dünya Sanat Birlikleri Genel Kurulu’nda Dünya Başkanı seçildi. 2011 yılında, Meksika’nın Guadalajara kentinde yapılan 17. Dünya Sanat Birlikleri Genel Kurulu’nda, UPSD Başkanı olarak Baykam’ın yaptığı teklifin oybirliği ile kabul edilmesi üzerine, Leonardo da Vinci’nin doğum günü olan 15 Nisan, Dünya Sanat Günü ilan edildi. 2019 yılında ise Baykam’ın, bu sefer IAA Dünya Başkanı sıfatı ile UNESCO’ya taşımış olduğu teklif tekrar oybirliğiyle kabul edildi ve Dünya Sanat günü Milletlerarası UNESCO Günleri’nin ortasına girdi.
Sosyal demokrat üç partinin birleşmesini sağlamak maksadıyla kurulan Taban Operasyonu hareketini, çeşitli demokratik kitle örgütleri liderleri ile birlikte örgütleyen ve yönlendiren Baykam, 1995 yılı CHP kurultayında, CHP Parti Meclisi Üyeliğine seçildi ve bu misyona üç sene boyunca devam etti. Daha evvel Güneş, Hürriyet Şov, Tempo, Siyah-Beyaz, Akşam, Aydınlık, Genç Sanat ve OdaTv’de köşesi olan, üç yıl boyunca “Dönemin Rengi” isimli bir kültür tartışma programını Prima TV’de hazırlayan ve sunan, 2 yıl boyunca Skala sanat mecmuasının genel yayın direktörlüğünü yapan Baykam, ayrıyeten hala Cumhuriyet Gazetesinde siyasi ve öbür sanat mecmuaları için de sanatsal makaleler yazıyor ve FBTV’de “2 F 1 B” isimli bir futbol tartışması sunuyor.
Yeni-Dışavurumculuk akımının öncülerinden olan ve ayrıyeten yaptığı multi-medya enstalasyonları (Livart) ve kolajli siyasi sanat yapıtlarıyla de tanınan Baykam, daima kabuk değiştirmeyi seven bir sanatçı. 80’lerin başından bu yana birçok 16mm kısa sinema yönetti ve çeşitli uzun metrajli sinemalarda oyuncu olarak rol aldı. 1999 Aralık ayında, 40 yıllık sanat serüvenini ele alan retrospektif standı İstanbul’da, AKM’de açıldı. Amerikalı direktör Stefan R. Svetiev’in “This Has Been Done Before” isimli sineması, 1999 yılına kadar olan tüm mesleğini ve siyasi ömrünü ele alan bir belgesel olarak birebir süreçte tamamlandı. Boyut Yayın Kümesi tıpkı vesileyle Baykam’ın tüm devirlerini bir ortaya getiren 480 sayfalık, “I’m Nothing But I’m Everything” isimli geniş monografiyi yayınladı. 2003 yılında CHP kurultayında Parti’nin Genel Lider adaylarından olan ve “Yurtsever Hareket”in kurucusu ve yönlendiricilerinden olan Bedri Baykam, yıllardır Türkiye’de siyaset sahnesinin ortasında yer alan aydınlardan biri.
Baykam ayrıyeten merkezi İstanbul’da bulunan Piramid Sinema Yapım Yapımcılık ve Yayıncılık şirketi/Piramid Sanat’ın kurucusu. 1997 Mayıs ayında gazeteci Sibel (Yağcı) Baykam ile evlendi. Ocak 1999’da çiftin Suphi ismini verdikleri oğulları oldu.
Bedri Baykam UNESCO IAA Memleketler arası Sanatkarlar Derneği ve Bu derneğin Türkiye Ulusal Komitesi’nin Dünya ve Ulusal Başkanlığını 2015’ten beri Lider olarak yönetmektedir.
Yayınlanmış Kitapları
- Boyanın Beyni – 1990
- 27 Mayıs Birinci Aşkımızdı – 1994
- Mustafa Kemaller Misyon Başına – 1994
- Monkeys’ Right to Paint – 1994
- Ödünsüz Laik Türkiye – 1995
- Geçici Anlar Kalıcı Tatlar -1996
- Dönemin Rengi – 1997
- Gözleri Daima Üzerimizde – 1997
- 68’li Yıllar – Aksiyoncular – 1998
- 68’li Yıllar – Şahitler – 1999
- Maymunların Fotoğraf Yapma Hakkı (Türkçe Basım) – 1999
- Ben Hiçbirşeyim Lakin Herşeyim – 1999
- Kemik – 2000
- Küba ve Binyılın Son Süvarisi Che – 2000
- Binyıl Kırılması – 2001
- Ordu Satranç Oynarken – 2001
- Ah Abi İlhan’ı Bi Oynatsalardı – 2002
- Boya Dışı ve Ötesi Bedri Baykam – 2003
- Korku İmparatorluğuna Son – 2004
- Kemalizmin Yeni Yüzyılla Köprüsü – 2004
- The Bone – 2005
- Harika Çocuk – 2006
- Sonsuz Okyanus – 2006
- Kelebeğin Ruhu – 2007
- AKP Ekspresi: Avrupa Biletiyle Tahran’a – 2008
- Sivil Diktaya Hayır – 2010
- Çapraz Dalga Vakte Karşı – 2014
- From Graffoman to Street Arka – 2016
- Tek Adam Diktasına Hayır – 2017
- Guerilla Carries No Umbrella – 2020
- Genel ve Çok Özel İlişkilerin Sakıncalı El Kitabı – 2022