KKTC’nin Rum idaresiyle hudut bölgesinde, orta bölgede yer alan Türk ve Rumların karma yaşadığı Pile köyüne yaptığı yol projesinin BM askerleri tarafından engellenmesiyle başlayan gerginlik, BM’nin çekilmesiyle yerini sakinliğe bıraktı. Türk özel harekât polisi bölgede emniyeti alırken, KKTC Dışişleri Bakanlığı yol çalışmasının devam edeceğini açıkladı. Kriz yerini sakinliğe bıraksa da BM ile yaşanan sorun şimdi çözülmedi.
KKTC’DE 8 DARP RAPORU
Rum idaresinin, ‘askeri proje yapıyorlar, toprak kazanıyorlar’ provokasyonuyla harekete geçen BM askerleri, KKTC toprakları içinde yol genişletme çalışmalarına müdahale ederek çalışmanın önünü dikenli teller ve beton bariyerlerle tıkamaya çalışmıştı. Türk polisinin BM askerlerini bölgeden uzaklaştırdığı sırada yaşanan arbede nedeniyle 3 BM askeri ile 8 Türk polisi, hastaneye başvurarak darp raporu aldı. ‘Türkler BM askerine saldırdı’ propagandası yapan Rum idaresi ise AB ve BM Güvenlik Kurulu üyeleri Fransa, İngiltere ve ABD’den yardım istedi.
SORUN ŞİMDİ ÇÖZÜLMEDİ
BM’nin KKTC’nin bir yıl öncesinden yol projesini bildirmesine karşın, Rum tarafının emsal taleplerine müsaade verirken, Türk tarafının çalışmalarını engelleme teşebbüsü ise KKTC’de reaksiyona yol açtı. KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Pile’de yaşayan sivil Türklerin insani muhtaçlıklarını karşılamak için yapılan çalışmada BM’nin gerginliğe neden olmasının kabul edilemez olduğunu belirtti. Türkiye Dışişleri Bakanlığı da, “BM Barış Gücü askerlerinin KKTC topraklarında Pile-Yiğitler yol üretimini engellemek için yaptığı müdahaleyi kınıyoruz” formunda açıklama yaptı.
TÜRKİYE’DEN ABD’YE RUM KESİTİ KINAMASI
KIBRIS Rum idaresine silah ambargosunu iki yıl evvel kaldıran ve her yıl yine değerlendirmeye tabi tutan ABD, silah satış müsaadesinin bu yıl da devam etmesine karar verdi. ABD’nin bu adımını “bölgede istikrar bozucu” olarak niteleyen Türkiye Dışişleri Bakanlığı, KKTC’nin tepkisine destek vererek kararı kınadı. Açıklamada şu sözlere yer verildi:
‘KKTC’Yİ DESTEKLİYORUZ’
“ABD’nin, 2020 Eylül ayında GKRY’ye yönelik silah ambargosunu kaldırma istikametinde karar almasının ve bu kararın kapsamını 2022 yılında genişletmesinin akabinde, bu kere kelam konusu kararı 1 Ekim 2023 prestijiyle bir yıllığına uzatmış olmasını kınıyoruz. KKTC Dışişleri Bakanlığı’nın bu mevzuda vermiş olduğu haklı yansıyı tümüyle destekliyoruz. ABD’nin son devirde Kıbrıs Türk tarafının hilafına bölgede attığı çeşitli istikrar bozucu adımların, bu ülkenin Kıbrıs Adası’nda uzun yıllarca koruma ettiği tarafsız pozisyonunu zedelediğine ve Kıbrıs problemine adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir tahlil bulunmasına mahzur teşkil ettiğine KKTC ile birlikte pek çok kez işaret ettiğimizi bu vesileyle hatırlatmak isteriz.”
‘KARARI GÖZDEN GEÇİRİN’
“ABD’yi, bölgedeki istikrar bakımından riskler barındıran kelam konusu siyasetlerini gözden geçirmeye bir sefer daha davet ediyoruz. Türkiye, garantör devlet sıfatıyla, tarihi ve tüzel sorumlulukları çerçevesinde, Kıbrıs Türk’ünün varlığını, güvenliğini ve huzurunu her daim temin etmeyi sürdürecektir.”
BM GÜVENLİK KONSEYİ’NİN KINAMA METNİNE PUTİN’DEN TÜRK TARAFI LEHİNE VETO
Rusya, BM Güvenlik Konseyi’nde İngiltere’nin hazırladığı, Kıbrıs’ta orta bölgede BM askerine yönelik şiddet kullanıldığı teziyle Türk tarafının kınandığı açıklamayı veto etti. Rusya kınama metninin içeriğine karşı çıktı. Yeni bir kınama metni hazırlanmasını ise, “acelesi yok, haftaya bakarız” diye erteledi. Rum Fileleftheros gazetesinin haberine nazaran, Kıbrıs’ta orta bölgede BM askerlerine ‘saldırılmasının’ kınandığı bildiriye, ABD, İngiltere ve Fransa tam dayanak verdi, Çin ise çekimser kaldı.
TÜRK PLANI İDDİASI
Rum Fileleftheros gazetesi, kınama metninin veto edilmesinin Rusya lideri Vladimir Putin’in talimatıyla gerçekleştiğini ileri sürdü. Gazete, Rusya’dan Türkiye’nin talepte bulunduğunu da öne sürdü.
Haberi birinci duyuran Yunan Hellasjournal gazetesi ise, Putin’in Türkiye’nin planını motamot uyguladığını ve güçlü bir kınama metni yayınlanmasını engellediğini yazdı. Rusya’nın başkanlık açıklaması yapılmasını da ‘acil bir durum yok daha sonra’ diyerek ertelediğini savundu.
RUMLAR ŞAŞKIN
Rusya’nın vetosu, KIBRIS Rum idaresinde klasik yakın bağları bulunan Rusya ile bağlantıların, Ukrayna savaşında Batı yanlısı tavır almaları nedeniyle kötüleştiği tartışmalarının üzerine geldi. Rum siyasetçiler, Rus vatandaşlarının konsolosluk süreçleri için KKTC’de diplomatik ofis açmaya hazırlanan Rusya’nın ‘kendilerini cezalandırdığını’ savunuyor.